Οι περισσότεροι έχουμε ακούσει για τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού. Μπορεί να μας έδωσαν κάποιον “δείκτη”, αλλά δεν μας βοήθησαν πραγματικά να νιώσουμε αν κάτι μας ταιριάζει. Αν είσαι από εκείνους που βαριούνται τα τεστ, αμφισβητούν τα αποτελέσματα ή απλώς θέλουν να δοκιμάσουν τα πράγματα στην πράξη, αυτό το άρθρο είναι για εσένα. Υπάρχουν βιωματικοί τρόποι να “προβάρεις” ρόλους και να ανακαλύψεις τι σου πάει.
🟠 Εθελοντισμός: Δίνεις και παίρνεις πολύ περισσότερα απ’ όσο νομίζεις
Ο εθελοντισμός δεν είναι μόνο μια πράξη κοινωνικής προσφοράς. Είναι ευκαιρία πειραματισμού. Μέσα από μια εθελοντική δράση μπορείς να δεις αν σου ταιριάζει η επαφή με κόσμο, η ομαδική εργασία, η διοργάνωση, η επικοινωνία.
Ένα παράδειγμα: αν σκέφτεσαι καριέρα στον τομέα της ψυχολογίας ή κοινωνικής εργασίας, εθελοντική συμμετοχή σε μη κυβερνητικές οργανώσεις που ασχολούνται με παιδιά, άστεγους ή πρόσφυγες μπορεί να σου αποκαλύψει αν αντέχεις το ψυχικό φορτίο ή αν νιώθεις πραγματικά ότι βοηθάς. Είναι μια δοκιμή ρόλου σε ασφαλές περιβάλλον.
🟠 Shadowing: Μπες για λίγο στη θέση του επαγγελματία
Το job shadowing είναι όταν παρακολουθείς έναν επαγγελματία στο χώρο εργασίας του, χωρίς να συμμετέχεις απαραίτητα, αλλά μαθαίνοντας πώς είναι μια “κανονική μέρα” στη δουλειά του.
Δεν απαιτεί μακροχρόνια δέσμευση, είναι συνήθως για λίγες μέρες ή ώρες.
Για παράδειγμα, αν σε ενδιαφέρει η αρχιτεκτονική, μπορείς να ζητήσεις από κάποιον γνωστό να παρακολουθήσεις μια μέρα σε τεχνικό γραφείο. Θα δεις αν σε εμπνέει η ρουτίνα, αν σου αρέσει η λεπτομέρεια, ο ρυθμός εργασίας ή η συνεργασία με μηχανικούς.
Είναι μια ματιά στα παρασκήνια – πιο αληθινή από κάθε θεωρητική περιγραφή επαγγέλματος.
🟠 Πρακτική άσκηση: Η πιο ρεαλιστική δοκιμή
Η πρακτική άσκηση (ακόμα και όταν είναι άμισθη) είναι μια άμεση εμβάθυνση σε επαγγελματικά περιβάλλοντα. Διαρκεί περισσότερο από το shadowing και σου δίνει ευθύνες, deadlines, συνεργασίες. Είναι ένας μικρός προσομοιωτής επαγγελματικής ζωής.
Το καλό με τις πρακτικές είναι ότι μπορείς να πεις “ναι” σε κλάδους που σε ιντριγκάρουν, ακόμα κι αν δεν είσαι 100% σίγουρος. Πολλές φορές, οι απορίες λύνονται μέσα στην πράξη. Θα καταλάβεις αν απολαμβάνεις την εργασία, αν έχεις περιθώρια εξέλιξης ή αν σε “σβήνει”.
🟠 Side projects: Η πιο προσωπική δοκιμή ρόλων
Μην υποτιμάς τη δύναμη των προσωπικών project:
✔️ Έφτιαξες blog;
✔️ Οργάνωσες μια μικρή δράση στην κοινότητά σου;
✔️ Έγραψες ένα digital comic ή ένα e-book;
Όλα αυτά είναι δείγματα επαγγελματικού χαρακτήρα, είτε σε ενδιαφέρει το marketing, το content creation, η εκπαίδευση ή ακόμα και το management.
Μπορείς να ξεκινήσεις κάτι μόνος ή με φίλους και να καταλάβεις:
— Πώς δουλεύεις υπό πίεση;
— Σου αρέσει να ηγείσαι ή να ακολουθείς;
— Παίρνεις πρωτοβουλίες ή περιμένεις οδηγίες;
Αυτά τα μικρά πειράματα είναι πολύτιμα και σε βοηθούν να “εκπαιδεύσεις” τον εαυτό σου χωρίς ρίσκο.
🟠 Πώς να συνδέσεις όλες αυτές τις εμπειρίες
Κράτα σημειώσεις. Κατέγραψε μετά από κάθε εμπειρία τι σου άρεσε, τι σε κούρασε, τι σε ενθουσίασε και τι σε απογοήτευσε. Έτσι, σταδιακά, χτίζεις ένα προσωπικό επαγγελματικό προφίλ βασισμένο στην πράξη, όχι στη θεωρία.
Μην φοβάσαι να αλλάξεις γνώμη στην πορεία. Ο προσανατολισμός δεν είναι τελικός προορισμός – είναι συνεχής διαδικασία προσαρμογής και ανακάλυψης.
Συμπέρασμα:
Δεν χρειάζεται να “μαντέψεις” τι σου ταιριάζει. Μπορείς να το δοκιμάσεις. Όσο πιο γρήγορα μπεις στη διαδικασία πειραματισμού με πραγματικά περιβάλλοντα, τόσο πιο ξεκάθαρα θα δεις ποια καριέρα σου ταιριάζει όχι μόνο στα χαρτιά, αλλά στην καθημερινότητα.